Page 10 - Zrozumieć przeszłość 2 Podręcznik, zakres rozszerzony
P. 10
1 CYWIlIZaCJE
POZaEuROPEJSKIE
PRZYPOMNIJ SOBIE
1. Na jakich kontynentach powstały najstarsze cywilizacje?
2. Jakie czynniki miały wpływ na miejsce rozwoju pierwszych cywilizacji?
RdZENNI MIESZKańCY przez Ocean Spokojny mieszkańcy Azji, a przez
aMERYKI Atlantyk przybysze z Afryki.
Przed przybyciem Europejczyków obie Ameryki, Przed przybyciem Kolumba, czyli w okresie
Północna i Południowa, były zamieszkiwane prekolumbijskim, w Ameryce żyło ok. 350
przez liczne ludy określane współcześnie wspólnot plemiennych. Posługiwały się one 150
mianem Indian. Nazwę tę nadał im przez po- różnymi językami. Ta różnorodność wynikała
myłkę Krzysztof Kolumb (więcej o tej postaci na z wielu fal migracji z Azji do Ameryki, a na-
s. 22), który gdy dopłynął do Ameryki, sądził, stępnie przemieszczania się przybyszów na obu
że dotarł do Indii – dlatego nazwał tubylców kontynentach amerykańskich. Liczba rdzen-
Indianami. Mieszkańcy Ameryki prawdopo- nych Amerykanów żyjących pod koniec XV w.
dobnie przywędrowali na ten kontynent ponad jest szacowana na 50–75 mln. Dla porówna-
20 tys. lat temu z Azji. Przeszli wówczas na nia liczbę ludności Europy w połowie XVI w.
Alaskę przez „most lądowy” istniejący w tym szacuje się na ok. 80–90 mln. Blisko połowa
okresie w rejonie dzisiejszej Cieśniny Beringa. z nich zamieszkiwała Amerykę Środkową (tzw.
Napływali do Ameryki kilkoma falami. Jako Mezoamerykę), czyli tereny od środkowego
ostatni, ok. 4000 lat temu, dostali się tam Inuici Meksyku do północnej Panamy (zob. mapa s. 15).
(dawniej nazywani Eskimosami). Pierwsi miesz-
kańcy Ameryki byli myśliwymi prowadzącymi MaJOWIE
koczowniczy tryb życia. W ciągu kilku tysięcy Spośród największych cywilizacji Ameryki
lat przemierzyli i zasiedlili cały kontynent. najwcześniej rozwinęła się kultura Majów.
Zdaniem antropologów istnieje duże prawdo- Apogeum potęgi tego ludu przypada na lata
podobieństwo, że do Ameryki na długo przed 250–900 oraz 1200–1450 n.e. Majowie za-
jej odkryciem przez Europejczyków docierali mieszkiwali obszar Mezoameryki: półwysep
Posągi atlantów – tolteckich wojowników –
stanowiły filary podtrzymujące dach świątyni,
zwanej Domem Wschodzącego Słońca,
na szczycie jednej z piramid w Tule. Piersi
kamiennych figur zostały ozdobione pancerzami
w kształcie motyla symbolizującego boga słońca.
kamienne posągi, Tula, VII w. n.e.
8