Page 10 - Zrozumieć przeszłość 2 Podręcznik, zakres rozszerzony
P. 10

1        CYWIlIZaCJE

                POZaEuROPEJSKIE




        PRZYPOMNIJ SOBIE
        1. Na jakich kontynentach powstały najstarsze cywilizacje?
        2. Jakie czynniki miały wpływ na miejsce rozwoju pierwszych cywilizacji?


            RdZENNI MIESZKańCY                   przez Ocean Spokojny mieszkańcy Azji, a przez
          aMERYKI                                Atlantyk przybysze z Afryki.
        Przed przybyciem Europejczyków obie Ameryki,   Przed przybyciem Kolumba, czyli w okresie
        Północna i Południowa, były zamieszkiwane   prekolumbijskim, w Ameryce żyło ok. 350
        przez liczne ludy określane współcześnie   wspólnot plemiennych. Posługiwały się one 150
        mianem Indian. Nazwę tę nadał im przez po-  różnymi językami. Ta różnorodność wynikała
        myłkę Krzysztof Kolumb (więcej o tej postaci na   z wielu fal migracji z Azji do Ameryki, a na-
        s. 22), który gdy dopłynął do Ameryki, sądził,   stępnie przemieszczania się przybyszów na obu
        że dotarł do Indii – dlatego nazwał tubylców   kontynentach amerykańskich. Liczba rdzen-
        Indianami. Mieszkańcy Ameryki prawdopo-  nych Amerykanów żyjących pod koniec XV w.
        dobnie przywędrowali na ten kontynent ponad   jest szacowana na 50–75 mln. Dla porówna-
        20 tys. lat temu z Azji. Przeszli wówczas na   nia liczbę ludności Europy w połowie XVI w.
        Alaskę przez „most lądowy” istniejący w tym   szacuje się na ok. 80–90 mln. Blisko połowa
        okresie w rejonie dzisiejszej Cieśniny Beringa.   z nich zamieszkiwała Amerykę Środkową (tzw.
        Napływali do Ameryki kilkoma falami. Jako   Mezoamerykę), czyli tereny od środkowego
        ostatni, ok. 4000 lat temu, dostali się tam Inuici   Meksyku do północnej Panamy (zob. mapa s. 15).
        (dawniej nazywani Eskimosami). Pierwsi miesz-
        kańcy Ameryki byli myśliwymi prowadzącymi       MaJOWIE
        koczowniczy tryb życia. W ciągu kilku tysięcy   Spośród największych cywilizacji Ameryki
        lat przemierzyli i  zasiedlili cały kontynent.   najwcześniej rozwinęła się kultura  Majów.
        Zdaniem antropologów istnieje duże prawdo-  Apogeum potęgi tego ludu przypada na lata
        podobieństwo, że do Ameryki na długo przed   250–900  oraz  1200–1450  n.e.  Majowie za-
        jej odkryciem przez Europejczyków docierali   mieszkiwali obszar Mezoameryki: półwysep


        Posągi atlantów – tolteckich wojowników –
        stanowiły filary podtrzymujące dach świątyni,
        zwanej Domem Wschodzącego Słońca,
        na szczycie jednej z piramid w Tule. Piersi
        kamiennych figur zostały ozdobione pancerzami
        w kształcie motyla symbolizującego boga słońca.
          kamienne posągi, Tula, VII w. n.e.










      8
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15